ارزیابی اجتماعی حلقه مفقوده طرح های توسعه کشور با تأکید بر طرح های توسعه جامعه شهری، روستایی و عشایری

Authors

  • بهمن کارگر استادیار دانشگاه علوم انتظامی و دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری
  • حمید بحیرایی دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
  • محمد علی رجایی ریزی دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه ریزی شهری و مدرس دانشگاه
Abstract:

وضع جاری در حوزه‌های اقتصاد، جامعه، فرهنگ یا مفهوم و ماهیت ارزیابی تأثیرات اجتماعی سیاست می‌تواند از جهات مختلف نامطلوب تشخیص داده شود و از همین رو اقداماتی برای بهبود این وضعیت انجام گیرد. بر همین اساس است که صورت‌های مختلف توسعه نظیر توسعه اقتصادی، توسعه اجتماعی و یا توسعه سیاسی پدید می‌آید.   اما آن صورتی از توسعه که در نظر عموم مردم بیشتر شناخته شده، توسعه اقتصادی است. جوامع برای رسیدن به توسعه اقتصادی 3 دسته اقدام انجام می‌دهند: سیاستگذاری، طراحی برنامه و اجرای پروژه، سیاست‌ها ماهیتی کلان و نرم‌افزاری دارند و معمولاً کلان نگر هستند. همه سیاست‌ها، برنامه‌ها و پروژه‌های توسعه را جمعاً اقدام توسعه‌ای می‌خوانند.    سالانه چندین سیاست‌، ده‌ها و صدها برنامه و هزاران پروژه برای تحقق توسعه- یعنی بهبود وضعیت‌های جاری‌ای که نامطلوب پنداشته می‌شوند- طراحی و اجرا می‌شوند. اقدامات توسعه‌ای ظاهراً ماهیتی فنی دارند و تا 3 دهه قبل کارشناسان توسعه به ماهیت اجتماعی و تأثیرات گسترده‌ای که بر زندگی مردم می‌گذراند، بی‌توجه بودند.   قریب 3 دهه است که مشخص شده، اقدامات توسعه‌ای فقط ابعاد فنی ندارند و علاوه بر تأثیرات منفی که بر زندگی مردم بر جا می‌گذارند، موفقیت آن‌ها در دست یافتن به اهداف‌شان مستلزم لحاظ کردن برخی متغیرهای اجتماعی است. امروز با اطمینان می‌دانیم که موفقیت یک اقدام توسعه‌ای در اغلب موارد نیازمند لحاظ کردن پیش زمینه اجتماعی اقدام می‌باشد.   سدهای بسیاری در هر سال ساخته می شوند که مردم ساکن در منطقه مخزن سد باید منطقه را ترک کنند. کانال‌های آبیاری بسیاری ساخته می‌شوند که کاربران روستایی این کانال‌ها از عوارض ساخت آن‌ها شکایت دارند یا قادر به استفاده کارآمد از آن‌ها نیستند. دولت‌ها سیاست‌های گسترده‌ای در زمینه کنترل مصرف سوخت، هدفمند کردن یارانه‌ها، دادن تسهیلات مالی و اعتبارات، واگذاری منابع طبیعی، ساخت پالایشگاه‌ها و تأسیسات نفت و گاز، توسعه توریسم، کشیدن جاده‌ها و پروژه‌های خطی مشابه نظیر ریل و خطوط لوله و انبوهی از اقدامات دیگر را برنامه ریزی و اجرا می‌کنند که همگی تأثیراتی بر زندگی مردم بر جا می‌گذارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نظام اجرایی حلقه مفقوده برنامه های شهری در ایران تحلیلی بر نظام اجرایی طرح ها و برنامه های توسعه شهری

پس از گذشت نخستین دهه از تهیه و اجرای طرح های توسعه شهری با وجود انتقادات متعدد، به موضوع اجرا به عنوان مانع تحقق طرح های توسعه شهری پرداخته نشده است. سازمان و یا نظام اجرایی در مطبوعات و ادبیات شهــرسـازی به نــدرت بــه چشم می خورد. اجرایی بودن طرح شهری کافی نیست، بلکه طرح نیازمند نظامی است که وظیفه اجرا، پیگیری و نظارت بر طرح را بر عهده داشته باشد. نبود این نظام و ناکارآمدی آن از دلایل اصلی ع...

full text

آسیب شناسی طرح های توسعه شهری در کشور

توسعه ناموزون شهرهای کشور در دهه های اخیر زمینه را برای تهیه طرح های توسعه شهری فراهم کرده است. اما با وجود گذشت چهار دهه از تهیه و اجرای این طرحها در عمل موفقیت چندانی حاصل نشده است. بر این اساس آسیب شناسی طرحهای توسعه شهری در جهت شناخت نارسایی ها و اصلاح آنها از ضروریات است. در این مقاله سعی شده با رویکردی سیستمی به شهر، آسیب شناسی طرحهای توسعه شهری به عنوان تنها مرجع هدایت برنامه ریزی ها مور...

full text

پایش و ارزیابی، الزام تحقق پذیری طرح های توسعه شهری

 نظام برنامه‌ریزی شهری در کشور ما طی دهه‌ گذشته عمدتاً به سمت استفاده از شیوه‌ برنامه‌ریزی راهبردی و انجام طرح‌های توسعه‌ شهری در قالب طرح‌های راهبردی-ساختاری گام برداشته است. پس از تهیه‌ چند طرح ساختاری جایگزین طرح‌های جامع در چند شهر کشور در سال‌های اخیر و طرح‌هایی از قبیل طرح توسعه‌ گردشگری،‌ شاید بتوان از میان مهم‌ترین و جدیدترین طرح‌هایی که به این شیوه تهیه شده‌اند، به طرح راهبردی-ساختاری ت...

full text

ارزیابی اثرات طرح های هادی روستایی در توسعه سکونتگاه های روستایی استان آذربایجان غربی

طرح­ های هادی روستایی، به عنوان نخستین تلاش سازمان یافته و فراگیر ملی برای ساماندهی روستاهای کشور به اجرا درآمده است به گونه ­ای که تا پایان سال 1386 مجموعاً برای 16 هزار و 600 روستای کشور طرح هادی روستایی تهیه گردید؛ که از این تعداد، در بیش از هفت هزار و 700 روستا اجرای طرح هادی آغاز و یا پایان یافته است. با گذشت بیش از دو دهه از شروع اجرای طرح­ های هادی روستایی در نواحی روستایی کشور، شاهد اثرا...

full text

اولویت بندی عوامل مؤثر بر سرمایه گذاری جامعه محلی در طرح های توسعه گردشگری روستایی

مشارکت جامعه محلی یکی از اصول توسعه گردشگری روستایی پایدار است. سرمایه گذاری در طرح های توسعه گردشگری روستایی یکی از اشکال مشارکت است. عوامل موثر بر سرمایه گذاری جامعه محلی در طرح های توسعه گردشگری روستایی شامل ظرفیت اجرایی، اقتصادی، انسانی- فرهنگی، اجتماعی و زیربنایی می شود. هدف از انجام این تحقیق اولویت بندی عوامل موثر بر سرمایه گذاری جامعه محلی در طرح های توسعه گردشگری در روستای سریزد واقع د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 21  issue 83

pages  91- 93

publication date 2012-10-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023